Hoofdpagina

Uit Podiumkunst.net
Naar navigatie springen Naar zoeken springen

Overzicht van RDA-klassen

Overzicht RDA-klassen


Voorbeelduitwerking RDA Podiumkunsten

RDA Voorbeeld.png

Geraadpleegde bronnen:

Toepassing RDA

  • Hoe wordt bepaald welke 'concepten' in RDA-properties worden opgenomen?
    • Gaat via RDA Steering commitee; als het in het model past, kunnen ze het daarin onderbrengen
  • Hoe word je geacht, als gebruiker van RDA, om te gaan met ontbrekende concepten / waarden?
    • Idee: ui-model (via Linked Data extra properties opnemen)
  • (Hoe) kun je als gebruiker van RDA een eigen 'profiel' samenstellen en vastleggen?
    • Nieuwe RDA-toolkit biedt mogelijkheden om 'application profile' op te stellen, met allerlei vragen over: welke terminologielijsten gebruik je, wat zijn 'entity boundaries', wat wil ik toevoegen?
  • Is het mogelijk de in RDA-properties gehanteerde termen (bijv. auteur, kunstenaar, choreograaf, bewegend beeld, stilstaand beeld, etc.) te verbinden aan / ontlenen uit een (externe) terminologiebron?
    • Idee: Via 'ui-model' (specialisaties van RDA-properties / predicates) en subject/obbject-relaties naar terminologiebronnen
  • Is er een definitielijst voor begrippen als 'Aggregaat', 'Stilstaand beeldwerk', 'Uitvoering', etc.? (zie ook de opmerking bij Soorten/Subtyperingen)
  • Kent RDA aan classes en properties attributen toe?
  • Zijn er mappings beschikbaar van RDA naar andere bestaande metadata standaarden?
  • Hoe / waar worden de RDA value vocabularies ([1]) toegepast?
    • als waardenlijsten voor properties en voor definities mbt RDA zelf
  • Hoe gaat RDA om met historische informatie? (bijv. een person die in het verleden bij een bep. collective agent betrokken was, en nu niet meer)
    • NOG UIT TE ZOEKEN.(formele / materiele historie)
  • Hoe past RDA bij archiefkant?
    • Archiefsector denkt niet in termen van WEMI. RDA werkt aan (integratie van) Collections-model

RDA uienmodel.png

Concepten in RDA-properties

Voorbeelden van concepten die in de RDA-properties ingesloten zijn:

Rol

Actoren kunnen verschillende rollen hebben in hun relatie met andere entiteiten. Voorbeelden hiervan zijn:

Werk
Geadresseerde, Opdrachtgever, Consultant, Maker (architect, kunstenaar, auteur, cartograaf, castingdirector, choreograaf, ... met daaronder soms nog verdere verfijningen), Opdrager, Regisseur (televisieregisseur, filmregisseur, radioregisseur), Cameraregisseur (niet als subproperty van regisseur?!), ... [2]
Expressie
Maker, Bijdrager (w.o. deejay, animator, artdirector, geluidstechnicus, kostuumontwerper, stemregisseur, filmeditor, ...), Uitvoerder (w.o. acteur, commentator, dirigent, danser, gastgever, instructeur, ...), Presenterende, Herziener (inkorter, arrangeur, censor, restaurator, transcribeerder), Vertaler
Manifestatie
Bijdrager, Maker (productie-actor, uitgever, uitzender), Distributeur (filmdistributeur), Vervaardiger (boekontwerper, brailleerder, gieter, lichtdrukker, graveur, ...) [3]
Item
Binder, Curator (collectieregistrator, verzamelaar), Bewaarder, Opgedragene, Geëerde, Verluchter, Aanpasser, Eigenaar, Restaurator [4]
...

De rollen zijn gedefinieerd in de property descriptions (hoewel niet altijd even scherp, bijvoorbeeld als opsommingen van voorbeelden die eindigen met 'et cetera').

Sommige rollen komen op meerdere plekken voor, bijvoorbeeld Opgedragene (zowel naar Werk (Relateert een actor aan een werk dat met zich meebrengt een verantwoordelijkheid van een actor om herdacht te worden.) als naar Item (Relateert een actor aan een item dat erkent de inspiratie of steun van een actor.)). Het is niet duidelijk of het begrip 'Opgedragene' hier eenduidig bedoeld is; voor beide voorkomens lijkt een andersoortige definitie te worden gehanteerd (verantwoordelijkheid vs. inspiratie).

Soorten/Subtyperingen

Entiteiten kunnen van verschillende soorten zijn. Voorbeelden hiervan zijn:

Werk
in [5] worden geen soorten / subtypen onderscheiden.
Expressie
Amalgamering, Uitvoering, Bewegend beeldwerk, Muziek
Manifestatie
(Aggregaat:) Cartografie, Choreografie, Computercontent, Bewegend beeld, Muziek, Object, Spraak, Stilstaand beeld, Tekst [6]
Item
in [7] worden geen soorten / subtypen onderscheiden.
Tijdspanne
Persoon
Geboortedatum, Datum van overlijden (NB. gedefinieerd als tijdspanne, en niet als 'moment', e.g., 'een tijdspanne gedurende welke een person stierf.') [8]
Manifestatie
Copyrightdatum, Datum van distributie, Datum van vervaardiging, Datum van productie, Datum van publicatie
...
Persoon
Collega, Medestudent, Vriend, Student, Leraar [9]
Plaats
Persoon
Geboorteplaats, Plaats van overlijden, Plaats van verblijf [10]
Manifestatie
Plaats van distributie, van vervaardiging, van productie, van uitgave [11]
Expressie
Plaats van opname [12]
...
...

De definities van de soorten zijn in de regel een directe verwijzing naar het label (bijv. in de beschrijving van 'is bijdrager-actor van stilstaand beeld' gaat het om '(een actor gerelateerd aan) een stilstaand beeldwerk', bij 'is bijdrager-actor aan uitvoering van' om '(een actor die bijdraagt aan) een uitvoering'). Het is op voorhand niet helder of de soorten/subtypen mutually exclusive zijn. Sommige definities (bijv. van 'Aggregaat' bij manifestatie) ontbreken in het geheel? (ook niet te vinden in https://www.rdaregistry.info/termList/RDATerms/).

Identiteiten

Manifestatie
Plaatnummer voor bladmuziek, Uitgeversnummer voor bladmuziek, Vingerafduk [13]
Werk
Numerieke aanduiding van muziekwerk (opusnummer, serienummer, thematische index-nummer), ISSN [14]

Er zijn (naast algemene 'identificatie voor XXX'-properties) vooral specifieke identiteiten benoemd voor muziekwerken. Zijn er voor de andere objecten en subtypen ook identiteiten aan te wijzen? Identiteiten voor bijvoorbeeld personen ontbreken.



...?